جعفر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهوری، در اظهار نظری جدید انتقال پایتخت به مکران را تنها در حد "یک ایده" دانست، اما آیا چنین ایدهای ارزش اجرایی دارد؟ اگر چنین است، چه پیامدهایی در انتظار کشور خواهد بود؟
اختصاصی/ آیا مکران میتواند تهران را از تخت سلطنت پایتختی پایین بکشد؟
اختصاصی/ آیا مکران میتواند تهران را از تخت سلطنت پایتختی پایین بکشد؟
به گزارش دیوان اقتصاد، تصمیم به انتقال پایتخت معمولاً از پیچیدهترین مسائل برنامهریزی ملی به شمار میرود، چرا که تنها به جابجایی فیزیکی سازمانها و ادارات محدود نمیشود. منطقه مکران، هرچند که دارای ظرفیتهای اقتصادی بالا و دسترسی به آبهای آزاد است، اما آیا میتواند به عنوان پایتخت سیاسی و اداری ایران ایفای نقش کند؟ این پرسش کلیدی نیازمند بررسی جدیتری از ابعاد مختلف این طرح است.
در تحلیل انتقال پایتخت به مکران، به چهار معیار اصلی باید توجه کرد : مساحت کافی برای توسعه، اقلیم مناسب، خدمات زیرساختی مانند آب و برق، و امنیت ملی. منطقه مکران به دلیل نزدیکی به مرزهای جنوب شرقی و آبهای آزاد، ظرفیتهایی برای تبدیل شدن به پایتخت اقتصادی دارد، اما از نظر امنیتی با تهدیدهایی روبهرو است که ممکن است نقش آن را به عنوان پایتخت سیاسی کمرنگ کند.
همچنین، زیرساختهای لازم برای اسکان جمعیت قابل توجه و ارائه خدمات شهری کافی در این منطقه بهطور جدی نیازمند سرمایهگذاری کلان است. مطالعات پیشین نشان داده است که جابهجایی پایتخت هزینههای سرسامآوری دارد و ممکن است بیش از آنکه مشکلات موجود را کاهش دهد، چالشهای جدیدی ایجاد کند.
انتقال یا تمرکززدایی؟
حامیان این طرح اغلب با هدف کاهش تمرکز جمعیتی و اقتصادی از تهران به موضوع میپردازند. اما آیا انتقال پایتخت واقعاً راهحل این مشکلات است؟ تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد که به جای جابجایی، اصلاح زیرساختهای فعلی و توزیع متوازن امکانات در سراسر کشور، راهکاری عملیتر و اقتصادیتر خواهد بود.
آیا باید به مکران اعتماد کنیم؟
با توجه به صحبتهای معاون اجرایی رئیسجمهور ی و سایر مقامات دولتی، به نظر میرسد انتقال پایتخت به مکران فعلاً از مرحله ایده فراتر نرفته است. این در حالی است که چالشهای مالی، زیرساختی و امنیتی بزرگی پیش روی این طرح قرار دارد. شاید بهتر باشد به جای تلاش برای تغییر مکان پایتخت، تمرکز دولت بر اصلاحات اساسی در شهر تهران و توسعه زیرساختهای مناطق دیگر کشور باشد تا همه ایران از مزایای پیشرفت بهرهمند شوند.
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
کانال تلگرام دیوان اقتصاد صفحه اینستاگرام دیوان اقتصاد