به گزارش دیوان اقتصاد ، طبق مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه بند «ب» و «ج» تبصره 14 قانون بودجه در مورد کارت سوخت، پلکانی شدن قیمت بنزین و جرم ‌انگاری برای دریافت یارانه از سوی کسانی که مشمول دریافت نیستند از متن قانون بودجه 95 حذف شد که به موجب این مصوبه و در صورت رای موافق نمایندگان در صحن علنی کارت سوخت حذف شده و بنزین تک نرخی باقی می‌ماند.موضوع وضعیت مصرف بنزین و کارت سوخت در مجلس نهم هم مطرح شد ، نمایندگان دوره نهم در روزهای پایانی فعالیت خود مصوبه ای مبنی بر عرضه بنزین دو نرخی به منظور حفظ کارت هوشمند سوخت و تداوم عرضه کارتی این فرآورده نفتی تصویب کردند.

طبق بند الحاقی اول به تبصره ۱۴ بودجه ۹۵، دولت مکلف شد حداکثر چهار ماه پس از تصویب این قانون، تمامی وسایل نقلیه سبک و سنگین شامل بنزینی، نفت گاز(گازوئیلی) و دوگانه ‌سوز را به کارت سوخت مجهز کند و از آن تاریخ عرضه هرگونه سوخت به کلیه وسایل نقلیه صرفاً با استفاده از کارت انجام شود. همچنین نمایندگان بر اساس یکی از مفاد این بند مقرر شد، در صورتی‌که وسیله نقلیه با استفاده از کارت سوخت جایگاه و یا مازاد بر سهمیه تعیین شده توسط دولت(سهمیه پایه) سوخت‌گیری کند، بهای سوخت تحویلی بر اساس قیمت تمام شده خواهد بود.

قیمت تمام شده موضوع این تبصره عبارت است از قیمت تحویل در بندر (فوب) خلیج‌ فارس به اضافه هزینه‌های جانبی شامل ریزش، تبخیر، بیمه، انتقال، حمل، توزیع و عوارض قانونی موضوع جزء ۲ تبصره ماده ۱۶ و بند «ج» ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده و نرخ کارمزد مناسب پرداختی به جایگاه ‌داران که توسط دولت تامین می‌شود. مصوبه مجلس نهم از همان ابتدا با مخالفت های گسترده وزارت نفت و بخش خصوصی فعال این حوزه مواجه شد. طبقه مصوبه مجلس مصرف‌ کنندگان بنزین بیش از مقدار پایه تعیین شده به ‌صورت پلکانی، عوارض انتشار آلایندگی و عوارض استفاده از زیرساخت‌ها اعم از جاده‌ها و خیابان‌ها و تأسیسات مربوط به عوارض ایجاد ترافیک پرداخت می‌کردند.

این طرح که با هدف کنترل مصرف بنزین پس از تک نرخی شدن و حذف سقف مصرف از آذر سال گذشته به تصویب رسیده بود، تعیین سقف مجاز برای استفاده از بنزین با نرخ اول که همان نرخ آزاد بنزین است را نیز بر عهده دولت گذاشته بود.
بنابر آنچه نمایندگان مجلس نهم به اتفاق آرا رای دادند، دولت یازدهم ملزم به اجرای مصوبه بنزینی می شد و تنها با ارائه اصلاحیه بودجه به مجلس امکان آن وجود داشت تا این قانون با نظر نمایندگان مجلس تغییر کند.
وزیر نفت معتقد است که تک نرخی شدن بنزین یک واجب و دو نرخی شدن آن فساد آور است، موضوع اصلی که موجب تشریک مساعی نمایندگان مجلس در کمیسیون برنامه و بودجه شده است .

بیژن نامدار زنگنه درباره قیمت و سهمیه بندی بنزین تصریح کرد: ما در حال حاضر منتظر نظر نمایندگان مجلس هستیم، اگرچه بنده به شخصه موافق سهمیه بندی بنزین نیستم اما اگر نمایندگان خانه ملت رای به سهمیه بندی بدهند طبیعی است که وزارت نفت نیز از این قانون تمکین خواهد کرد اما آنچه اهمیت دارد این است که در حال حاضر هیچکس نمی داند که آیا بنزین گران می شود یا خیر زیرا همه راهها به مجلس و نظر نمایندگان ملت ختم می شود.
وی افزود: به نظر بنده کارت سوخت برای کشور لازم و ضروری است و در حقیقت کارت سوخت همان کوپن سابق است که مازاد آن به صورت آزاد فروخته می شود و تنها زمانی لازم و ضروری است که ما بنزین دو نرخی داشته باشیم اما اگر قرار باشد بنزین تک نرخی شود دیگر وجود این کارت ضرورتی نخواهد داشت.

اما اعضای کمیسیون انرژی در جلسه 26 مرداد ماه با تک نرخی شدن بنزین مخالفت کردند ، مخالفتی که به قول یکی از اعضای این کمیسیون بعید به نظر می رسد بر روی رای نمایندگان در صحن علنی تاثیر گذار باشد. نباید گروه های مختلف مردم از یک قیمت در مصرف بنزین برخوردار شوند
حسن بهرام نیا عضو کمیسیون انرژی در پاسخ به این پرسش دیوان اقتصاد که از نظر وی دلایل مخالفت کمیسیون انرژی با تک نرخی شدن بنزین چیست ؟ گفت : اصلی ترین علت مخالفت آن است که نباید گروه های مختلف مردم از یک قیمت در مصرف بنزین برخوردار شوند .
وی گفت : در واقع به دور از عدالت اجتماعی است که دهک های یک تا 10 به یک اندازه از سوبسید دولت بهره مند شوند به بیانی کسانی که از سطح درآمد بالاتر برخوردارند بیشتر می توانند از یارانه دولت در خصوص بنزین استفاده کنند و برعکس اقشار آسیب پذیرو دهک های پایین بهره بسیار کمتری خواهند برد .
ریاحی با بیان این جمله که کمیسیون انرژی با این طرح مخالف است، در پاسخ به این پرسش که آیا از نظر او مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه در صحن علنی رای می آورد ، گفت : از نظرمن این گونه خواهد بود.

**بنزین تک نرخی قاچاق را توجیه می کند**

هدایت الله خادمی نیز دیگر عضو کمیسیون انرژی ومخالفان این طرح به دیوان اقتصاد گفت : از نظر کمیسیون کارت سوخت باید تدوام داشته باشد و بنزین را هم نمی توان تک نرخی کرد .
وی با بیان اینکه رانت سوبسید باعث شد تا عده ای دست به قاچاق بزنند و دولت برای کنترل این وضعیت برای بنزین نرخ گذاری کرد و همزمان کارت سوخت را اجرایی کرد و مجموع تدابیر باعث کاهش واردات بنزین شد به نحوی که در زمان حاضر روزانه کمتر از 9 میلیون لیتر به کشور وارد می کنیم درحالی اگر شفاف سازی نمی شد ما شاهد این اتفاقات خوب در حوزه انرژی نبودیم .خادمی در عین حال گفت : این نکته را باید یادآور شوم که اگر شفاف سازی نبود باید90 میلیون لیتر بنزین وارد کشور می کردیم .
وی گفت : با افزایش قیمت نفت طبیعتا قیمت بنزین هم افزایش پیدا می کند واگر قرار باشد بنزین تک نرخی شود ، قاچاق آن توجیه دارد و باز مشکلات زنده می شوند .
خادمی در عین حال گفت : نظر ما این بود که دست دولت در نرخ گذاری بنزین آزاد شود و در واقع دو نرخ را با نظر خود و وضعیت بازار تعیین کند.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان این جمله که « امیدوارم کارت سوخت حذف نشود چرا که شفافیت توزیع بنزین از بین می رود » افزود: در حال حاضر حتی اگر مردم هم از کارت سوخت خود استفاده نکنند بازهم از کارت سوخت پمپ بنزین استفاده می شود در واقع این یعنی آنکه میزان مصرف کشور مشخص است اما با حذف کارت سوخت ، دیگر هیچ کنترلی وجود ندارد .

**با تک نرخی شدن بنزین از تخلفات احتمالی و سوء استفاده جلوگیری می‌شود**

از طرفی یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تک نرخی شدن بنزین را به دلیل جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی عنوان کرد و گفت که در این شرایط استفاده یا عدم استفاده از کارت سوخت تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
سید مهدی فرشادان با اشاره به مصوبه کمیسیون برنامه و بودجه برای تک نرخی شدن بنزین و حذف کارت سوخت گفت:‌وقتی بنزین تک نرخی باشد از تخلفات احتمالی و سوء استفاده جلوگیری می‌شود، به همین خاطر گفتم بنزین تک نرخی شود و از سوی دیگر یارانه‌هایی که در جریان هدفمندی پیش بینی شده به اقشار کم درآمد وضعیف اختصاص یابد.
وی افزود: در حال حاضر که بنزین تک نرخی است استفاده یا عدم استفاده از کارت سوخت تفاوتی ایجاد نمی‌کند. پس نیازی نیست هر کس کارت سوخت در اختیار داشته باشند و نهایتا این کارت می‌تواند در اختیار جایگاه داران باشد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه استدلال برخی نمایندگان برای ماندن کارت سوخت جلوگیری از قاچاق بنزین است، افزود: فکر می‌کنم مکانیزم‌های کنترلی زیادی وجود دارد که می‌توان به جای کارت سوخت، از آن استفاده کرد.با توجه به آنچه نمایندگان مجلس مطرح می کنند، تصمیم گیر اصلی در باره تک نرخی یا دو نرخی شدن بنزین نمایندگان مجلس در صحن علنی مجلس هستند. حال باید دید که این موضوع چه روزی در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت .