به گزارش دیوان اقتصاد، محمد مهدی سماواتی کارشناس بازارهای مالی در یادداشت خود نوشت:

در سال‌های اخیر، نقره آرام‌آرام از سایه‌ طلا خارج شده و جایگاه مستقلی در سبد سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی پیدا کرده است. فلزی که سال‌ها بیش‌تر به‌عنوان یک دارایی زینتی یا مکمل طلا شناخته می‌شد، امروز به‌دلیل کارکردهای گسترده صنعتی، فناوری‌محور و سرمایه‌ای، به یکی از جذاب‌ترین دارایی‌های کالایی بازارهای جهانی و داخلی تبدیل شده است. همین تغییر ماهیت، پرسش مهمی را پیش روی بازار سرمایه ایران قرار داد: آیا زیرساخت‌های مالی کشور برای جذب و هدایت سرمایه به سمت نقره آماده است؟

پاسخ بازار، پیش از سیاست‌گذار داده شد. استقبال کم‌سابقه سرمایه‌گذاران از گواهی سپرده شمش نقره، رشد معاملات مشتقه و حتی افزایش تقاضا در بازار فیزیکی، نشان داد که نقره دیگر یک کالای حاشیه‌ای نیست. این فلز امروز هم‌زمان در چند جبهه نقش‌آفرینی می‌کند: از صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر و پنل‌های خورشیدی گرفته تا صنایع الکترونیک، پزشکی، خودرو، هوافضا و حتی فناوری‌های نوینی مانند نانوتکنولوژی. همین هم‌زمانی تقاضای صنعتی و سرمایه‌ای، نقره را به دارایی‌ای با پتانسیل رشد ساختاری تبدیل کرده است. همان‌گونه که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، نقره جهانی از طلای جهانی پیشی گرفته است و هم‌چنین نقره داخلی نیز افزایش بیشتری نسبت به طلای ۱۸ عیار داشته است.

در چنین فضایی، فقدان ابزارهای مالی غیرمستقیم برای سرمایه‌گذاری در نقره یک خلأ جدی محسوب می‌شد. تجربه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا به‌روشنی نشان داده است که ابزارهای مالی استاندارد، شفاف و قابل معامله، می‌توانند هم مشارکت عمومی را افزایش دهند و هم به تعمیق بازار فیزیکی کمک کنند. صندوق‌های طلا در سال‌های گذشته نه‌تنها به یکی از موفق‌ترین پروژه‌های بازار سرمایه تبدیل شدند، بلکه نقش مهمی در کاهش حباب، افزایش شفافیت قیمت و هدایت نقدینگی ایفا کردند. همان‌طور که در نمودار مشاهده می‌شود، صندوق‌های طلا هم‌سو با بازار فیزیکی طلا حرکت کرده‌اند و حتی افزایش بیشتری نسبت به سکه امامی و ربع سکه داشته‌اند.

ورود صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر نقره را می‌توان ادامه منطقی همین مسیر دانست. این صندوق‌ها از یک‌سو امکان سرمایه‌گذاری آسان، کم‌هزینه و غیرمستقیم را برای عموم فراهم می‌کنند و از سوی دیگر، تقاضای پایدار و سازمان‌یافته‌ای برای بازار فیزیکی نقره ایجاد خواهند کرد. افزایش عمق معاملات، بهبود کشف قیمت و کاهش نوسانات هیجانی از جمله اثرات مستقیم این صندوق‌ها بر بازار فیزیکی است؛ موضوعی که در تجربه طلا نیز به‌وضوح مشاهده شد.

از منظر کلان‌تر، توسعه صندوق‌های کالایی نقره به متنوع‌سازی ابزارهای بازار سرمایه کمک می‌کند. بازاری که سال‌ها به سهام و در نهایت طلا محدود بود، اکنون می‌تواند میزبان فلزات صنعتی با کاربردهای راهبردی باشد. این تنوع، هم برای سرمایه‌گذار خرد مزیت دارد و هم برای مدیریت ریسک پرتفوی نهادهای مالی.

بر همین اساس، مجوز پذیره‌نویسی ۳ صندوق سرمایه‌گذاری در شاخه کالایی فلزات صنعتی (نقره) برای شرکت‌های سبدگردان بازده، سبدگردان توسعه فیروزه و سبدگردان هامرز صادر خواهد شد. سقف تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها معادل ۹۰۰۰ میلیارد ریال به ارزش مبنا تعیین شده که در صورت تکمیل، امکان افزایش سقف تا ۱۸ هزار میلیارد ریال نیز وجود دارد. این ارقام به‌خوبی نشان می‌دهد که سیاست‌گذار، نقره را نه یک تجربه محدود، بلکه یک مسیر جدی و قابل توسعه می‌بیند.

در مجموع، راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقره را می‌توان پاسخ نهادی به یک نیاز واقعی بازار دانست؛ نیازی که از دل رشد معاملات گواهی سپرده، بازار مشتقه و تقاضای فیزیکی بیرون آمده است. اگر تجربه صندوق‌های طلا معیار قضاوت باشد، صندوق‌های نقره نیز می‌توانند به یکی از موفق‌ترین ابزارهای مالی سال‌های آینده تبدیل شوند؛ ابزاری که هم به نفع سرمایه‌گذار است، هم به نفع بازار فیزیکی و هم بلوغ بازار سرمایه ایران.

*کارشناس بازارهای مالی